Aantrekkelijke bedrijven in een aantrekkelijke leefomgeving
Opgave
Aantrekkelijke bedrijven in een aantrekkelijke omgeving draait om bedrijven die door gebruik van materiaal, bouwstijl en kleur passen in het landschap en die door de omringende beplanting goed zijn ingebed in de omgeving. Welke inpassing gewenst is, is afhankelijk van het karakter van het gebied en van de ligging van een bedrijf. In een open landschap is een groene inpassing bijvoorbeeld minder voor de hand liggend en zal materiaal en (moderne) bouwstijl eerder voor aantrekkelijkheid zorgen.
Oplossingen
Limburgse boeren en tuinders hebben de volgende oplossingen in huis voor deze opgave:
Door meer maatwerk op gebiedsniveau kan worden ingespeeld op de behoeften en inpassing in het gebied. Voor het ene gebied betekent dit verduurzaming door intensivering: meer voedsel produceren met minimale input en uitstoot per product. Voor het andere juist extensiveren: met meer input en uitstoot per product, met daarbij de keus om minder te produceren en verdienvermogen te behouden door een combinatie van functionaliteiten, bijvoorbeeld agrarisch en recreatie.
Gerelateerde opgaven
- Versterken biodiversiteit
- Duurzame voeding / producten gericht op kleinere ecologische footprint
- Instandhouding kwetsbare natuur / habitats
- Producten gericht op verwaarding reststromen
- Waterbeschikbaarheid verhogen
- Producten gericht op lokaal en natuurlijk
- Een gezonde en weerbare bodem
- Smaak, uiterlijk en prijs
- Klimaatadaptatie
- Gemaksvoeding
- Mooi, aantrekkelijk en divers landschap
- Gezonde voeding / producten gericht op inhoudsstoffen
- Ontspanning, rust en vrijheid
- (Goede) kwaliteit grondwater
- (Goede) kwaliteit oppervlaktewater
- Wateroverlast voorkomen
- Beperken van gezondheidsrisico’s
- Ecologisch duurzame land- en tuinbouw
- Producten met meer dierwelzijn
- Kringlooplandbouw
Een oplossing kan zijn het agrarisch gebruik te combineren met andere functionaliteiten, zoals natuurbeheer, waterberging en energieopwekking. Hierdoor kan er op een perceel aan meerdere maatschappelijke opgaven tegelijk worden bijgedragen.
Gerelateerde opgaven
Natuurinclusieve landbouw is een vorm van duurzame landbouw die uitgaat van een veerkrachtig voedsel- én ecosysteem, optimaal gebruik maakt van de natuurlijke omgeving (het ‘natuurlijk kapitaal’) en deze integreert in de bedrijfsvoering. Natuurinclusieve landbouw produceert voedsel binnen de grenzen van natuur, milieu en leefomgeving en heeft een positief effect op de biodiversiteit.
Gerelateerde opgaven
- Versterken biodiversiteit
- Een gezonde en weerbare bodem
- Mooi, aantrekkelijk en divers landschap
- Ruimte om te ondernemen
- Economisch duurzame land- en tuinbouw
- Producten gericht op lokaal en natuurlijk
- (Goede) kwaliteit grondwater
- (Goede) kwaliteit oppervlaktewater
- Ecologisch duurzame land- en tuinbouw
- Kringlooplandbouw
Perspectieven
De aarde, consumenten, buren & burgers en de Limburgse economie geven de land- en tuinbouw opgaven mee voor de toekomst. Deze opgaven staan soms op gespannen voet met elkaar. Hierdoor staan onze boeren en tuinders voor grote uitdagingen. Maar ze zien ook perspectieven! Voor aantrekkelijke bedrijven in een aantrekkelijke leefomgeving zijn dit de volgende:
- Bied ruimte aan innovaties en faciliteer samenwerking en kennisdeling.: Wet- en regelgeving, maar ook verzuiling in sectoren, blokkeren de weg naar innovaties. Door samenwerking en experimenteerruimte komen innovaties sneller van de grond en worden kansen benut.
- Ondersteun de beweging naar een duurzamer, gezonder en eerlijker voedselsysteem: Boeren en tuinders hebben als primair producent hierin een cruciale rol. Goed functionerende voedselketens stellen boeren en tuinders in staat een behoorlijk inkomen te verdienen. Hierdoor kan waarde worden gecreëerd voor economische groei, de samenleving en het bedrijfsleven.
- Voer een echte dialoog met de sector: Participatie staat hoog in het vaandel van overheden (gemeenten, provincie, waterschap). Maar dit leidt te vaak tot grote sessies of het accent op digitale inspraak. Het is wenselijk dat met de landbouwsector, als belangrijkste stakeholder én grondeigenaar in het buitengebied, een echte face-to-face dialoog wordt gevoerd voor rurale plannen, programma’s en (grotere) projecten.
- Waardeer maatschappelijke diensten: Land- en tuinbouw dragen bij aan de oplossingen voor vele opgaven, ook maatschappelijke, zoals natuur, landschap, rust, welzijn en wateroverlast. Maar de markt betaalt die opgaven beperkt of niet. Zorg daarom voor evenwicht tussen maatschappelijke opgaven en beschikbare financiële middelen.
- Werk integraal: Kijk bij voorgenomen plattelandsbeleid, -programma’s en -projecten naar de gevolgen in de breedte en check op tegenstrijdigheden. Betrek ondernemers, andere belanghebbenden én andere overheden. Maak vervolgens eenduidige keuzes en betrek daarbij ook opgaven en uitdagingen die niet (direct) tot de bevoegdheden van het bevoegd gezag horen. Op het agrarisch bedrijf komen al die opgaven en uitdagingen immers samen.
Bovenstaande randvoorwaarden stellen onze sector in staat een belangrijke bijdrage te leveren aan aantrekkelijke bedrijven in een aantrekkelijke leefomgeving en daarmee aan buren- & burgersopgaven.