Beperken van gezondheidsrisico’s

Opgave

Beperking van gezondheidsrisico’s betreft hier het zo veel mogelijk voorkomen van risico’s voor de volksgezondheid ten gevolge van uitstoot van stoffen die bij de land- en tuinbouwproductie (dierlijk en plantaardig) kunnen ontstaan. Ambitie is gezondheidsrisico’s beperken tot een verwaarloosbaar risico.

Oplossingen

Limburgse boeren en tuinders hebben de volgende oplossingen in huis voor deze opgave:

Goede ruimtelijke planning en inpassing

Om de veelheid aan opgaven en oplossingen te kunnen laten landen in het landschappelijk gebied, zijn een goede ruimtelijke planning en inpassing nodig. De land- en tuinbouw bieden kansen om meerdere functies op één locatie te laten samenkomen. Maar waar nodig worden functies ook gescheiden ter bescherming van de omgeving of behoud van een optimale landbouwproductie.

Gerelateerde opgaven

Maatwerk op gebiedsniveau

Door meer maatwerk op gebiedsniveau kan worden ingespeeld op de behoeften en inpassing in het gebied. Voor het ene gebied betekent dit verduurzaming door intensivering: meer voedsel produceren met minimale input en uitstoot per product. Voor het andere juist extensiveren: met meer input en uitstoot per product, met daarbij de keus om minder te produceren en verdienvermogen te behouden door een combinatie van functionaliteiten, bijvoorbeeld agrarisch en recreatie.

Gerelateerde opgaven

Reduceren gebruik van gewasbeschermingsmiddelen

Een gezonde bodem geeft een gezond gewas met optimale productie, effectieve opname van mineralen (minder uit- en afspoeling en betere waterkwaliteit), waarbij minder gewasbeschermingsmiddelen nodig zijn. Bewust gebruik van nutriënten en gewasbeschermingsmiddelen: niet meer dan nodig voor een gezond bodem-watersysteem. Zo wordt bijgedragen aan versterking van biodiversiteit.

Gerelateerde opgaven

Reductie van emissies: geur, NH3, fijnstof, endotoxines, geluid, stikstof(oxiden).

Stimuleren van technieken en goed management om emissies zoveel mogelijk te beperken. Samen met overheid en deskundige bureaus ontwikkelen van technieken voor meten op stal- of bedrijfsniveau. Inzet op doel- in plaats van middelvoorschriften (verantwoordelijkheid en keuze bij agrarische ondernemer).

Gerelateerde opgaven

Perspectieven

De aarde, consumenten, buren & burgers en de Limburgse economie geven de land- en tuinbouw opgaven mee voor  de toekomst. Deze opgaven staan soms op gespannen voet met elkaar. Hierdoor staan onze boeren en tuinders voor grote uitdagingen. Maar ze zien ook perspectieven! Voor het voorkomen van wateroverlast is dit de volgende:

  • Bied ruimte aan innovaties en faciliteer samenwerking en kennisdeling.: Wet- en regelgeving, maar ook verzuiling in sectoren, blokkeren de weg naar innovaties. Door samenwerking en experimenteerruimte komen innovaties sneller van de grond en worden kansen benut.
  • Breng gevolgen voor land- en tuinbouw in beeld: Breng bij beleid en programma’s en (grote) projecten voor het buitengebied de gevolgen voor de land- en tuinbouw in beeld. Wat zijn de gevolgen qua oppervlakte, kosten, marktpositie en sociaal? Werk ook uit hoe negatieve gevolgen voor land- en tuinbouw gemitigeerd kunnen worden.
  • Ontwikkelruimte: Creëer ruimte voor ondernemers die experimenteren en die ontwikkelen om te kunnen voldoen aan de wensen van markt en omgeving.
  • Voer een echte dialoog met de sector: Participatie staat hoog in het vaandel van overheden (gemeenten, provincie, waterschap). Maar dit leidt te vaak tot grote sessies of het accent op digitale inspraak. Het is wenselijk dat met de landbouwsector, als belangrijkste stakeholder én grondeigenaar in het buitengebied, een echte face-to-face dialoog wordt gevoerd voor rurale plannen, programma’s en (grotere) projecten.
  • Werk integraal: Kijk bij voorgenomen plattelandsbeleid, -programma’s en -projecten naar de gevolgen in de breedte en check op tegenstrijdigheden. Betrek ondernemers, andere belanghebbenden én andere overheden. Maak vervolgens eenduidige keuzes en betrek daarbij ook opgaven en uitdagingen die niet (direct) tot de bevoegdheden van het bevoegd gezag horen. Op het agrarisch bedrijf komen al die opgaven en uitdagingen immers samen.
  • Zorg voor zuinig ruimtegebruik: Beperk grondclaims zoveel mogelijk en zet, indien nodig, in op multifunctioneel grondgebruik, waarbij gronden in agrarisch bezit en gebruik blijven (waar nodig met beperkingen).

Bovenstaande randvoorwaarde stelt onze sector in staat een belangrijke bijdrage te leveren aan het beperken van gezondheidsrisico’s en daarmee aan buren- & burgersopgaven.