Energiebesparing en duurzame opwekking
Opgave
Energiebesparing heeft als doel de beperking van broeikasgassen (CO2-equivalenten), door in te zetten op minder gebruik van energie. Dit kan door minder energie te gebruiken, door over te schakelen op duurzamere vormen van energie voor gebruik, of door energie op te wekken voor eigen gebruik of voor levering aan anderen. Energieopwekking heeft als doel energie op te wekken met een lage ecologische footprint. Bij land- en tuinbouw gaat het om het opwekken van duurzame energie op of nabij het bedrijf, voor eigen gebruik of als leverancier voor andere energievragers.
Oplossingen
Limburgse boeren en tuinders hebben de volgende oplossingen in huis voor deze opgave:
Met het toepassen van restwarmte en geothermie (aardwarmte) via warmtenetten, kunnen de bebouwde omgeving, glastuinbouwgebieden en de voedsel- en sierteeltproductie van warmte worden voorzien.
Gerelateerde opgaven
Door de inzet van composteringswarmte, vergisting, groen gas en andere vormen van biomassa wordt duurzame energie opgewekt. Hierbij kan bijvoorbeeld de koppeling worden gelegd tussen agrarische sectoren en het verwarmen van de bebouwde omgeving en industrie. Bovendien kunnen teruggewonnen mineralen worden ingezet als alternatief voor nieuwe delfstoffen (industrie).
Gerelateerde opgaven
Door de toepassing van windmolens en zonnepanelen op of nabij stallen en loodsen, en door inzet op innovaties die multifunctioneel grondgebruik (combinatie van agrarische functie met energieopwekking) mogelijk maken, kan de sector een substantiële bijdrage leveren aan de klimaatdoelen (klimaatneutraal maken / reductie broeikasgassen).
Gerelateerde opgaven
De land- en tuinbouw kunnen koolstofdioxide (CO2) vastleggen en langdurig opslaan in de plant, het gewas en de bodem.
Een gedeeltelijke overgang van fossiele grondstoffen naar biogrondstoffen, is een belangrijke route richting reductie van broeikasgasemissies. De land- en tuinbouw zijn zo de basis van een nieuwe, duurzame (biocirculaire) economie.
Gerelateerde opgaven
- Ecologisch duurzame land- en tuinbouw
- Versterken biodiversiteit
- Instandhouding kwetsbare natuur / habitats
- Waterbeschikbaarheid verhogen
- Een gezonde en weerbare bodem
- Klimaatadaptatie
- Mooi, aantrekkelijk en divers landschap
- (Goede) kwaliteit grondwater
- Betere positie van producent in de keten
- (Goede) kwaliteit oppervlaktewater
- Kringlooplandbouw
Energiezuinig produceren en telen en tegelijk een optimale productie halen, door bijvoorbeeld het gebruik van ledlampen en het terugwinnen van warmte.
De toenemende vraag naar alternatieve (bio)grondstoffen vanuit de industrie leidt mogelijk tot nieuwe afzetmarkten voor plantcomponenten.
Gerelateerde opgaven
- Ecologisch duurzame land- en tuinbouw
- Versterken biodiversiteit
- Instandhouding kwetsbare natuur / habitats
- Waterbeschikbaarheid verhogen
- Een gezonde en weerbare bodem
- Mooi, aantrekkelijk en divers landschap
- Betere positie van producent in de keten
- (Goede) kwaliteit grondwater
- (Goede) kwaliteit oppervlaktewater
- Kringlooplandbouw
Perspectieven
De aarde, consumenten, buren & burgers en de Limburgse economie geven de land- en tuinbouw opgaven mee voor de toekomst. Deze opgaven staan soms op gespannen voet met elkaar. Hierdoor staan onze boeren en tuinders voor grote uitdagingen. Maar ze zien ook perspectieven! Voor energiebesparing en duurzame opwekking zijn dit de volgende:
- Bied ruimte aan innovaties en faciliteer samenwerking en kennisdeling.: Wet- en regelgeving, maar ook verzuiling in sectoren, blokkeren de weg naar innovaties. Door samenwerking en experimenteerruimte komen innovaties sneller van de grond en worden kansen benut.
- Zorg voor zuinig ruimtegebruik: Beperk grondclaims zoveel mogelijk en zet, indien nodig, in op multifunctioneel grondgebruik, waarbij gronden in agrarisch bezit en gebruik blijven (waar nodig met beperkingen).
- Waardeer maatschappelijke diensten: Land- en tuinbouw dragen bij aan de oplossingen voor vele opgaven, ook maatschappelijke, zoals natuur, landschap, rust, welzijn en wateroverlast. Maar de markt betaalt die opgaven beperkt of niet. Zorg daarom voor evenwicht tussen maatschappelijke opgaven en beschikbare financiële middelen.
- Ontwikkelruimte: Creëer ruimte voor ondernemers die experimenteren en die ontwikkelen om te kunnen voldoen aan de wensen van markt en omgeving.
- Investeer in kennis, onderwijs en onderzoek: Faciliteer de samenwerking tussen studenten, onderzoekers en ondernemers en investeer in goed onderwijs op alle niveaus, doorlopende leerlijnen en een leven lang ontwikkelen. Want zo wordt talent gebonden en geboeid. Investeer ook in een kennisinfrastructuur die innovaties mogelijk maakt.
Bovenstaande randvoorwaarden stellen de agrarische sector in staat een belangrijke bijdrage te leveren aan energiebesparing en duurzame opwekking en daarmee aan de aarde.