Het realiseren van opgaven wordt financieel niet gewaardeerd

De rijksoverheid stelt terecht dat een goed verdienvermogen een belangrijke voorwaarde is voor het

slagen van de transitie naar kringlooplandbouw. Het rapport van de taskforce verdienvermogen kringlooplandbouw van oktober 2019, belicht de randvoorwaarden voor een adequate omschakeling naar meer kringlooplandbouw. Het rapport heeft de  titel ‘Goed boeren kun je niet alleen’ en geeft daarmee aan dat de omschakeling een gezamenlijke verantwoordelijkheid is van ketenpartijen, overheden én consumenten. Het rapport heeft als belangrijke conclusie: “Je kunt niet groen doen als je rood staat”. Toch zijn er nog veel wensen – ook van onze streekholders – waarvan de kosten voor de boer en tuinder niet voldoende in beeld gebracht zijn of, voor zover ze dat wel zijn, vooral  afgewenteld worden op de agrarische ondernemer. We geven twee voorbeelden:

1. Biodiversiteit en een aantrekkelijk landschap zijn belangrijke wensen van burgers en overheden. Veel grondgebonden land- en tuinbouwers willen en kunnen hier een bijdrage aan leveren, bijvoorbeeld via agrarisch natuurbeheer, aanleg van landschapselementen en natuurinclusieve landbouw. Het realiseren van natuur en landschap – boven op wat al gebeurt via goede landbouwpraktijk - betekent echter ook dat de opbrengsten voor de boer veel minder worden. De LLTB ziet natuur- en landschap als een dienst die de sector kan leveren, maar voor zo’n maatschappelijk product hoort een adequate vergoeding beschikbaar te zijn. Helaas is dat op dit moment vaak niet het geval. Er is hier daardoor spanning tussen de opgaven van burgers en de aarde en die vanuit de Limburgse economie.
    
2. Boeren en tuinders werken al jaren succesvol aan verduurzaming. Toch verwachten burgers nog meer op het gebied van duurzaamheid. Ze vragen onder andere dat nog minder gewasbeschermingsmiddelen worden gebruikt. De boer en tuinder kunnen aan deze vragen voldoen, maar ze leiden wel tot extra kosten voor de boer en tuinder. Ze leiden tot minder opbrengst per oppervlakte of tot plantaardige producten die minder “ogen” . Er is maar een beperkte groep consumenten die vervolgens ook bereid blijkt die extra kosten te betalen (zie ook het rapport van ACM van oktober 2021). Zonder de bereidheid de extra inspanning financieel te waarderen is verduurzaming moeilijk zo niet onmogelijk. Hier ligt dus een spanning tussen de opgaven van de aarde en de burgers en de opgaven van de consument en de Limburgse economie.